حسگرهای شیمیایی جدید برای اندازه گیری چند یون معدنی در سیستمهای بسته ای و در حال جریان و زبانهای الکترونیکی بدیع برای اندازه گیری همزمان چند گونه ی شیمیایی آنیونی و کاتیونی

یک دی آمید گوگرددار حلقوی، 13،1- دی آزا 13،12،4،3 دی بنزو - 5،11- دی تیا 8 – آکسا -1-15 (پیریدود سیکلواکتادکان -14،2 ، دیون، l، سنتز و بررسی شد و به عنوان یک جزء فعال برای ساخت الکترود غشایی پلیمری (pme) ، الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت (cge) و الکترود غشایی پوشانده شده بر روی سیم نقره (cwe) برای حس کردن یون +2cd بکار رفت. الکترودهای مذکور پاسخ خطی در دامن? غلظتی از m 6-10×3/3 تا m 2-10×3/3) برای pme با حد تشخیص m6-10×2/1) ، از m 7- 10× 0/3 تا m 1- 10× 3/3 ( برای cwe با حد تشخیص m 7-10×3/1) و از m8-10×6/1 تا m1-10×3/1 ) برای cge با حد تشخیص m8-10×0/1 ) نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامن? خطی غلظت کادمیم از m 8-10×2/3 تا m 1-10×4/1(با حد تشخیص m 8-10×3/1 ) بکار رفت. دامنه ph قابل استفاده الکترودها حدوداٌ از 5/3 تا 6/7 بود. الکترودها قدرت تشخیص خوبی نسبت به یون+2cd در مقایشه با تعداد زیادی از یونهای قلیایی ، قلیایی خاکی، فلزات واسط و فلزات سنگین نشان دادند . الکترودها از لحاظ شیمیایی بی اثر بوده و زمان پاسخ کمتر از 5 ثانیه را نشان دادند و تا مدت بین 2 تا 3 ماه قابل استفاده بودند. کاربرد عملی سیستم مذکور نیز گزارش شده است. دواتر تاجی لریات، l1، 7- (2- هیدروکسی-5- متیل بنزیل) 5-6-7-8-9-10هگزاهیدرو -2h بنزو [b] [1، 4، 7، 10،13] دی اتری آزاپنتادسین 3، 11 (h4، h12) دیون سنتز و بررسی شدند و به عنوان جزء فعال غشاء برای ساخت pme و cge جهت حس کردن یون کبالت بکار رفتند، پتاسیم تتراکیس (پاراکلروفنیل) بورات (ktpclpb) و o- نیتروفنیل اکتبل اتر (o-npoe) به ترتیب به عنوان حذف کننده آنیونی و پلاستیکی کننده غشاء در بافت pvc بکار رفتند. الکترودها پاسخ خطی به غلظت یون+ 2 co از m 6- 10×3/3 تا m2-10×9/1 برای pme، از m7-10×3/2 تا m 2-10×9/ 7 برای cwe و از m8-10×0/ 5 تا m 2- 10×2/1 ،برای cge نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامنه غلظتی از m 7-10×3/2 تا m 2-10×2/1 ، از ph 2/3 تا 0/8 بکار رفت ، حد تشخیص برای pme، cwe، cge، و fip-cge به ترتیب ، m 6 -10×2/1، m 7-10×5/2، m 8-10×2/3 و m 7-10×0/1 ارزیابی شد. الکترودها قدرت تمایز خوبی بین یون کبالت و سایر یونها از جمله قلیایی، قلیایی خاکی، واسطه و همچنین فلزات سنگین نشان دادند زمان پاسخ الکترودها از 5 ثانیه کمتر بود و تقریباً تا یک ماه قابل استفاده بودند. الکترودcge در اندازه گیری یون کبالت در مخلوط های دوتایی بکار رفت. دو تا از مشتقات تتراکیس فنیل پورفریناتو آهن (iii)کلرید برای ساخت الکترودهای یون گزین سیانید و تیوسیانات ارزیابی شدند. آزمایشات اولیه مناسب بودن تتراکیس (4- کلرو فنیل) پورفیریناتوآهن (iii) کلرید را به عنوان یک حمل کننده ی یونی جهت ساخت الکترود یون گزین سیانید و از طرف دیگر مناسب بودن تتراکیس پورفریناتو آهن (iii) کلرید (fet(p)pcl) را به عنوان حمل کننده ی یونی برای ساخت الکترود یون گزین تیوسیانات نشان دادند. اجزاء مختلف غشاء برای الکترود یون گزین سیانید بهینه شدند. ترکیب غشای %5/65 npoe-o، %8/32 pvc با وزن ملکولی بالا، %5/ 0 ctabو % 8/0 pcl(cl-p4)fet، پاسخ خطی به یون سیانید در ph 5/9 از غلظت m 7-10×3/6 تا m2-10×2/1 با شیب 5/0± 5/59- میلی ولت بردهه فعالیت با حد تشخیص m7-10×0/4 نشان داد. همچنین ترکیب غشاء مذکور برای ساختcge برای یون سیانید به کار رفت که باعث توسعه ی دامنه پاسخ خطی از m 7-10×0/ 2 تا m2-10×2/1 با حد تشخیصm 7-10×0/1 گردید. الکترود cge با موفقیت برای اندازه گیری مستقیم پتانسیومتری یون سیانید افزوده شده به نمونه های آب معدنی به کار رفت. اجزای مختلف غشاء برای ساخت الکترود یون گزین تیوسیانات بهینه شد. .%7/65 o-npoe %8/32 pvc، %5/0 ctab و %0/1fet(p)pcl به عنوان مقادیر بهینه شده غشاء مذکور باعث پاسخ خطی الکترود به یون تیوسیانات از غلظت m7-10×3/6 تا m 3-10×7/4 با شیب 8/57- میلی ولت بردهه فعالیت پاسخ خطی نشان داد و همچنین cge زمان پاسخ کوتاهتری (جدوداً 6 ثانیه) نسبت به pme (حدوداً 10 ثانیه) نشان داد. هر دو الکترود cge و pme در اندازه گیری مستقیم یون تیوسیات در بزاق افراد سیگاری و غیر سیگاری بکار رفتند. دوکمپلکس فلزی بازشیفت، (آهن – باز شیف و کبالت- بازشیف) ارزیابی و برای ساخت الکترودهای یون گزین سیانید و تیوسیانات بکار رفتند . آزمایشات مقدماتی ، متناسب بودن کمپلکس آهن- باز شیف را برای یون سیانید و همچنین کمپلکس کبالت – باز شیف برای یون تیوسیانات را نشان دادند به همین خاطر ترکیبات غشاء %8/0 ctab، %7/32 pvc، %5/65 o-npoe و %0/1 کمپلکس کبالت- باز شیف موجب پاسخ خطی به یون تیوسیانات از غلظت m6-10×0/4 تاm 3-10×2/1 با شیب 8/58- میلی ولت بر دهه فعالیت گردید . همچنین یک الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت نیز بر اساس ترکیبات فوق ساخته شد، الکترود مذکور از غلظت m6-10×6/1 تا m 2-10×0/1 یون تیوسیانات با شیب 9/58- میلی ولت بر دهه فعالیت پاسخ خطی داشت. زمان پاسخ pmeتقریباً 10 ثانیه بود، در حالی که زمان پاسخ الکترود cge کمتر از 5 ثانیه بود. pme در دامنه ph از 6/3 تا0/9 پاسخ مستقل از ph نشان می داد، در حالی که پاسخ cge از ph 4/4 تا6/9 مستقل از ph بود. cge با موفقیت در تیتراسیون پتانسیومتری یک محلول نیترات نقره توسط محلول تیوسیانات بکار رفت. کمپلکس آهن باز شیف برای ساخت یک الکترود غشایی پلیمری pme و الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت cge برای یون سیانید مورد استفاده قرار گرفت اجزاء غشاء بهینه شده عبارتند از : %5/65 o-npoe ، %7/32 pvc، %6/0 ctabو %2/1 کمپلکس آهن باز شیف. این ترکیب غشاء در pme موجب پاسخ خطی به غلظت یون سیانید از m7-10×8/6 تا m 3-10×6/4 با شیب 9/56- میلی ولت بردهه فعالیت، و برای cge از m7-10×7/4 تا m3-10×6/4 با شیب مشابه گردید. الکترودهای مذکور در ph5/9 بهترین حساسیت را نشان دادند. درph های بالاتر و پایین تر حساسیت الکترودها کاهش می یافت. زمان پاسخ الکترود cge ( حدوداً 6 ثانیه) نسبت به زمان پاسخ pme (حدوداً 10 ثانیه) کوتاهتر بود. این الکترودها با موفقیت برای اندازه گیری یون سیانید افزوده شده به نمونه های آب معدنی مورد استفاده قرار گرفتند . آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از 7 الکترود یون گزین یا چندیون گزین به همراه یک سیستم سویچ کننده برنامه ریزی شده ساخته شد و مورد مطالعه و استفاده قرار گرفت . در ابتدا 7 الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت ساخته شد و خصوصیات هر کدام از لحاظ خطی بودن، زمان پاسخ و گزینش پذیری مورد مطالعه قرار گرفتند یک زمان تاخیر 5 ثانیه برای گرفتن اطلاعات پتانسیل توسط سیستم سویچ کننده ای که مستقیماً از یک طرف به الکترودها متصل شده بود و از طرفی دیگر نیز به یک ph متر/ پتانسیومتر اتصال داشت تا بتواند اطلاعات پتانسیل الکترودها به هر نمونه آزمایش را گرفته و بر روی phمتر و همچنین به طور همزمان روی کامپیوتر نشان داده و ذخیره نماید. این اطلاعات پتانسیل به عنوان متغیرهای ورودی شبکه عصبی مصنوعی بکار رفتند که بدینوسیله بتواند غلظت یونهای کادمیوم، نقره و مس را به طور همزمان در مخلوطهای ساده و یا پیچیده اندازه گیری کند . شبکه انتشار – تغذیه رو به جلو و به عقب به همراه الگوریتم لون برگ مک کارت برای بهینه کردن پارامترهای شبکه عصبی استفاده شد. شبکه بهینه شده از سه لایه که در هر لایه 4، 9 و 3 گره در لایه ها تشکیل شد. همچنین سیستم آرایه الکترودی نیز بهینه شد تا الکترودهای مورد نیاز جهت تعیین همزمانی سه گونه مذکور مشخص شدند یک سیستم آرایه ای متشکل از 6 الکترود بهترین گزینه برای اندازه گیری همزمان سه گونه در مخلوطهای سه تایی آنها تشخیص داده شد.از طرفی دیگر خارج کردن یکی ازالکترودها از این آرایه موجب بهترین پیش گویی غلظت سه یون ، کادمیوم، مس و نقره در کنار یونهای دیگر مثل نیکل و روی گردید. آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از الکترودهای سیانید و تیوسیات ساخته شد، به همراه یک الکترود یون گزین یدید ساخته شده براساس یکی از مشتقات کمپلکس منگنز (iii) تتراکیس فنیل پورفرین استات به عنوان قسمت حس کننده یک زبان الکترونیکی برای تعیین همزمانی یونهای سیانید ، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید به عنوان یک یون همراه بکار گرفته شد. سیستم دستگاهی مذکوردر پاراگراف فوق برای اندازه گیری و ذخیره کردن داده های پتانسیل های نمونه های مختلف بکار گرفته شد. این داده ها به وسیله شبکه عصبی به عنوان یک روش غیر خطی کمومتری فرآورش شد الگوریتم لون برگ مک کارت برای تعلیم دادن شبکه عصبی مذکور که دارای یک لایه ورودی با 5 گره ، 3 لایه پنهان با 4، 3 و 3 گره در لایه ها و یک لایه خروجی با 3 گره بکار رفت. یک آرایه سه الکترودی به عنوان بهترین قسمت حس کننده زبان الکترونی مذکور شناخته شد. زیرا موجب بهترین همبستگی بین نتایج بدست آمده با مقادیر واقعی غلظت یونهای سیانید، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید گردید. مشتقات کمپلکسهای فلزی پورفرین به عنوان حمل کننده های یونی بهتری نسبت به کمپلکسهای فلزی بازشبف شناخته شدند، زیرا الکترودهای ساخته شده بر اساس آنها قدرت پیش بینی بهتری برای غلظت یونهای مذکور در نمونه های سه تایی و چهار تایی نشان دادند. یک دی آمید گوگرددار حلقوی، 13،1- دی آزا 13،12،4،3 دی بنزو - 5،11- دی تیا 8 – آکسا -1-15 (پیریدود سیکلواکتادکان -14،2 ، دیون، l، سنتز و بررسی شد و به عنوان یک جزء فعال برای ساخت الکترود غشایی پلیمری (pme) ، الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت (cge) و الکترود غشایی پوشانده شده بر روی سیم نقره (cwe) برای حس کردن یون +2cd بکار رفت. الکترودهای مذکور پاسخ خطی در دامن? غلظتی از m 6-10×3/3 تا m 2-10×3/3) برای pme با حد تشخیص m6-10×2/1) ، از m 7- 10× 0/3 تا m 1- 10× 3/3 ( برای cwe با حد تشخیص m 7-10×3/1) و از m8-10×6/1 تا m1-10×3/1 ) برای cge با حد تشخیص m8-10×0/1 ) نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامن? خطی غلظت کادمیم از m 8-10×2/3 تا m 1-10×4/1(با حد تشخیص m 8-10×3/1 ) بکار رفت. دامنه ph قابل استفاده الکترودها حدوداٌ از 5/3 تا 6/7 بود. الکترودها قدرت تشخیص خوبی نسبت به یون+2cd در مقایشه با تعداد زیادی از یونهای قلیایی ، قلیایی خاکی، فلزات واسط و فلزات سنگین نشان دادند . الکترودها از لحاظ شیمیایی بی اثر بوده و زمان پاسخ کمتر از 5 ثانیه را نشان دادند و تا مدت بین 2 تا 3 ماه قابل استفاده بودند. کاربرد عملی سیستم مذکور نیز گزارش شده است. دواتر تاجی لریات، l1، 7- (2- هیدروکسی-5- متیل بنزیل) 5-6-7-8-9-10هگزاهیدرو -2h بنزو [b] [1، 4، 7، 10،13] دی اتری آزاپنتادسین 3، 11 (h4، h12) دیون سنتز و بررسی شدند و به عنوان جزء فعال غشاء برای ساخت pme و cge جهت حس کردن یون کبالت بکار رفتند، پتاسیم تتراکیس (پاراکلروفنیل) بورات (ktpclpb) و o- نیتروفنیل اکتبل اتر (o-npoe) به ترتیب به عنوان حذف کننده آنیونی و پلاستیکی کننده غشاء در بافت pvc بکار رفتند. الکترودها پاسخ خطی به غلظت یون+ 2 co از m 6- 10×3/3 تا m2-10×9/1 برای pme، از m7-10×3/2 تا m 2-10×9/ 7 برای cwe و از m8-10×0/ 5 تا m 2- 10×2/1 ،برای cge نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامنه غلظتی از m 7-10×3/2 تا m 2-10×2/1 ، از ph 2/3 تا 0/8 بکار رفت ، حد تشخیص برای pme، cwe، cge، و fip-cge به ترتیب ، m 6 -10×2/1، m 7-10×5/2، m 8-10×2/3 و m 7-10×0/1 ارزیابی شد. الکترودها قدرت تمایز خوبی بین یون کبالت و سایر یونها از جمله قلیایی، قلیایی خاکی، واسطه و همچنین فلزات سنگین نشان دادند زمان پاسخ الکترودها از 5 ثانیه کمتر بود و تقریباً تا یک ماه قابل استفاده بودند. الکترودcge در اندازه گیری یون کبالت در مخلوط های دوتایی بکار رفت. دو تا از مشتقات تتراکیس فنیل پورفریناتو آهن (iii)کلرید برای ساخت الکترودهای یون گزین سیانید و تیوسیانات ارزیابی شدند. آزمایشات اولیه مناسب بودن تتراکیس (4- کلرو فنیل) پورفیریناتوآهن (iii) کلرید را به عنوان یک حمل کننده ی یونی جهت ساخت الکترود یون گزین سیانید و از طرف دیگر مناسب بودن تتراکیس پورفریناتو آهن (iii) کلرید (fet(p)pcl) را به عنوان حمل کننده ی یونی برای ساخت الکترود یون گزین تیوسیانات نشان دادند. اجزاء مختلف غشاء برای الکترود یون گزین سیانید بهینه شدند. ترکیب غشای %5/65 npoe-o، %8/32 pvc با وزن ملکولی بالا، %5/ 0 ctabو % 8/0 pcl(cl-p4)fet، پاسخ خطی به یون سیانید در ph 5/9 از غلظت m 7-10×3/6 تا m2-10×2/1 با شیب 5/0± 5/59- میلی ولت بردهه فعالیت با حد تشخیص m7-10×0/4 نشان داد. همچنین ترکیب غشاء مذکور برای ساختcge برای یون سیانید به کار رفت که باعث توسعه ی دامنه پاسخ خطی از m 7-10×0/ 2 تا m2-10×2/1 با حد تشخیصm 7-10×0/1 گردید. الکترود cge با موفقیت برای اندازه گیری مستقیم پتانسیومتری یون سیانید افزوده شده به نمونه های آب معدنی به کار رفت. اجزای مختلف غشاء برای ساخت الکترود یون گزین تیوسیانات بهینه شد. .%7/65 o-npoe %8/32 pvc، %5/0 ctab و %0/1fet(p)pcl به عنوان مقادیر بهینه شده غشاء مذکور باعث پاسخ خطی الکترود به یون تیوسیانات از غلظت m7-10×3/6 تا m 3-10×7/4 با شیب 8/57- میلی ولت بردهه فعالیت پاسخ خطی نشان داد و همچنین cge زمان پاسخ کوتاهتری (جدوداً 6 ثانیه) نسبت به pme (حدوداً 10 ثانیه) نشان داد. هر دو الکترود cge و pme در اندازه گیری مستقیم یون تیوسیات در بزاق افراد سیگاری و غیر سیگاری بکار رفتند. دوکمپلکس فلزی بازشیفت، (آهن – باز شیف و کبالت- بازشیف) ارزیابی و برای ساخت الکترودهای یون گزین سیانید و تیوسیانات بکار رفتند . آزمایشات مقدماتی ، متناسب بودن کمپلکس آهن- باز شیف را برای یون سیانید و همچنین کمپلکس کبالت – باز شیف برای یون تیوسیانات را نشان دادند به همین خاطر ترکیبات غشاء %8/0 ctab، %7/32 pvc، %5/65 o-npoe و %0/1 کمپلکس کبالت- باز شیف موجب پاسخ خطی به یون تیوسیانات از غلظت m6-10×0/4 تاm 3-10×2/1 با شیب 8/58- میلی ولت بر دهه فعالیت گردید . همچنین یک الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت نیز بر اساس ترکیبات فوق ساخته شد، الکترود مذکور از غلظت m6-10×6/1 تا m 2-10×0/1 یون تیوسیانات با شیب 9/58- میلی ولت بر دهه فعالیت پاسخ خطی داشت. زمان پاسخ pmeتقریباً 10 ثانیه بود، در حالی که زمان پاسخ الکترود cge کمتر از 5 ثانیه بود. pme در دامنه ph از 6/3 تا0/9 پاسخ مستقل از ph نشان می داد، در حالی که پاسخ cge از ph 4/4 تا6/9 مستقل از ph بود. cge با موفقیت در تیتراسیون پتانسیومتری یک محلول نیترات نقره توسط محلول تیوسیانات بکار رفت. کمپلکس آهن باز شیف برای ساخت یک الکترود غشایی پلیمری pme و الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت cge برای یون سیانید مورد استفاده قرار گرفت اجزاء غشاء بهینه شده عبارتند از : %5/65 o-npoe ، %7/32 pvc، %6/0 ctabو %2/1 کمپلکس آهن باز شیف. این ترکیب غشاء در pme موجب پاسخ خطی به غلظت یون سیانید از m7-10×8/6 تا m 3-10×6/4 با شیب 9/56- میلی ولت بردهه فعالیت، و برای cge از m7-10×7/4 تا m3-10×6/4 با شیب مشابه گردید. الکترودهای مذکور در ph5/9 بهترین حساسیت را نشان دادند. درph های بالاتر و پایین تر حساسیت الکترودها کاهش می یافت. زمان پاسخ الکترود cge ( حدوداً 6 ثانیه) نسبت به زمان پاسخ pme (حدوداً 10 ثانیه) کوتاهتر بود. این الکترودها با موفقیت برای اندازه گیری یون سیانید افزوده شده به نمونه های آب معدنی مورد استفاده قرار گرفتند . آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از 7 الکترود یون گزین یا چندیون گزین به همراه یک سیستم سویچ کننده برنامه ریزی شده ساخته شد و مورد مطالعه و استفاده قرار گرفت . در ابتدا 7 الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت ساخته شد و خصوصیات هر کدام از لحاظ خطی بودن، زمان پاسخ و گزینش پذیری مورد مطالعه قرار گرفتند یک زمان تاخیر 5 ثانیه برای گرفتن اطلاعات پتانسیل توسط سیستم سویچ کننده ای که مستقیماً از یک طرف به الکترودها متصل شده بود و از طرفی دیگر نیز به یک ph متر/ پتانسیومتر اتصال داشت تا بتواند اطلاعات پتانسیل الکترودها به هر نمونه آزمایش را گرفته و بر روی phمتر و همچنین به طور همزمان روی کامپیوتر نشان داده و ذخیره نماید. این اطلاعات پتانسیل به عنوان متغیرهای ورودی شبکه عصبی مصنوعی بکار رفتند که بدینوسیله بتواند غلظت یونهای کادمیوم، نقره و مس را به طور همزمان در مخلوطهای ساده و یا پیچیده اندازه گیری کند . شبکه انتشار – تغذیه رو به جلو و به عقب به همراه الگوریتم لون برگ مک کارت برای بهینه کردن پارامترهای شبکه عصبی استفاده شد. شبکه بهینه شده از سه لایه که در هر لایه 4، 9 و 3 گره در لایه ها تشکیل شد. همچنین سیستم آرایه الکترودی نیز بهینه شد تا الکترودهای مورد نیاز جهت تعیین همزمانی سه گونه مذکور مشخص شدند یک سیستم آرایه ای متشکل از 6 الکترود بهترین گزینه برای اندازه گیری همزمان سه گونه در مخلوطهای سه تایی آنها تشخیص داده شد.از طرفی دیگر خارج کردن یکی ازالکترودها از این آرایه موجب بهترین پیش گویی غلظت سه یون ، کادمیوم، مس و نقره در کنار یونهای دیگر مثل نیکل و روی گردید. آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از الکترودهای سیانید و تیوسیات ساخته شد، به همراه یک الکترود یون گزین یدید ساخته شده براساس یکی از مشتقات کمپلکس منگنز (iii) تتراکیس فنیل پورفرین استات به عنوان قسمت حس کننده یک زبان الکترونیکی برای تعیین همزمانی یونهای سیانید ، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید به عنوان یک یون همراه بکار گرفته شد. سیستم دستگاهی مذکوردر پاراگراف فوق برای اندازه گیری و ذخیره کردن داده های پتانسیل های نمونه های مختلف بکار گرفته شد. این داده ها به وسیله شبکه عصبی به عنوان یک روش غیر خطی کمومتری فرآورش شد الگوریتم لون برگ مک کارت برای تعلیم دادن شبکه عصبی مذکور که دارای یک لایه ورودی با 5 گره ، 3 لایه پنهان با 4، 3 و 3 گره در لایه ها و یک لایه خروجی با 3 گره بکار رفت. یک آرایه سه الکترودی به عنوان بهترین قسمت حس کننده زبان الکترونی مذکور شناخته شد. زیرا موجب بهترین همبستگی بین نتایج بدست آمده با مقادیر واقعی غلظت یونهای سیانید، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید گردید. مشتقات کمپلکسهای فلزی پورفرین به عنوان حمل کننده های یونی بهتری نسبت به کمپلکسهای فلزی بازشبف شناخته شدند، زیرا الکترودهای ساخته شده بر اساس آنها قدرت پیش بینی بهتری برای غلظت یونهای مذکور در نمونه های سه تایی و چهار تایی نشان دادند. یک دی آمید گوگرددار حلقوی، 13،1- دی آزا 13،12،4،3 دی بنزو - 5،11- دی تیا 8 – آکسا -1-15 (پیریدود سیکلواکتادکان -14،2 ، دیون، l، سنتز و بررسی شد و به عنوان یک جزء فعال برای ساخت الکترود غشایی پلیمری (pme) ، الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت (cge) و الکترود غشایی پوشانده شده بر روی سیم نقره (cwe) برای حس کردن یون +2cd بکار رفت. الکترودهای مذکور پاسخ خطی در دامن? غلظتی از m 6-10×3/3 تا m 2-10×3/3) برای pme با حد تشخیص m6-10×2/1) ، از m 7- 10× 0/3 تا m 1- 10× 3/3 ( برای cwe با حد تشخیص m 7-10×3/1) و از m8-10×6/1 تا m1-10×3/1 ) برای cge با حد تشخیص m8-10×0/1 ) نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامن? خطی غلظت کادمیم از m 8-10×2/3 تا m 1-10×4/1(با حد تشخیص m 8-10×3/1 ) بکار رفت. دامنه ph قابل استفاده الکترودها حدوداٌ از 5/3 تا 6/7 بود. الکترودها قدرت تشخیص خوبی نسبت به یون+2cd در مقایشه با تعداد زیادی از یونهای قلیایی ، قلیایی خاکی، فلزات واسط و فلزات سنگین نشان دادند . الکترودها از لحاظ شیمیایی بی اثر بوده و زمان پاسخ کمتر از 5 ثانیه را نشان دادند و تا مدت بین 2 تا 3 ماه قابل استفاده بودند. کاربرد عملی سیستم مذکور نیز گزارش شده است. دواتر تاجی لریات، l1، 7- (2- هیدروکسی-5- متیل بنزیل) 5-6-7-8-9-10هگزاهیدرو -2h بنزو [b] [1، 4، 7، 10،13] دی اتری آزاپنتادسین 3، 11 (h4، h12) دیون سنتز و بررسی شدند و به عنوان جزء فعال غشاء برای ساخت pme و cge جهت حس کردن یون کبالت بکار رفتند، پتاسیم تتراکیس (پاراکلروفنیل) بورات (ktpclpb) و o- نیتروفنیل اکتبل اتر (o-npoe) به ترتیب به عنوان حذف کننده آنیونی و پلاستیکی کننده غشاء در بافت pvc بکار رفتند. الکترودها پاسخ خطی به غلظت یون+ 2 co از m 6- 10×3/3 تا m2-10×9/1 برای pme، از m7-10×3/2 تا m 2-10×9/ 7 برای cwe و از m8-10×0/ 5 تا m 2- 10×2/1 ،برای cge نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامنه غلظتی از m 7-10×3/2 تا m 2-10×2/1 ، از ph 2/3 تا 0/8 بکار رفت ، حد تشخیص برای pme، cwe، cge، و fip-cge به ترتیب ، m 6 -10×2/1، m 7-10×5/2، m 8-10×2/3 و m 7-10×0/1 ارزیابی شد. الکترودها قدرت تمایز خوبی بین یون کبالت و سایر یونها از جمله قلیایی، قلیایی خاکی، واسطه و همچنین فلزات سنگین نشان دادند زمان پاسخ الکترودها از 5 ثانیه کمتر بود و تقریباً تا یک ماه قابل استفاده بودند. الکترودcge در اندازه گیری یون کبالت در مخلوط های دوتایی بکار رفت. دو تا از مشتقات تتراکیس فنیل پورفریناتو آهن (iii)کلرید برای ساخت الکترودهای یون گزین سیانید و تیوسیانات ارزیابی شدند. آزمایشات اولیه مناسب بودن تتراکیس (4- کلرو فنیل) پورفیریناتوآهن (iii) کلرید را به عنوان یک حمل کننده ی یونی جهت ساخت الکترود یون گزین سیانید و از طرف دیگر مناسب بودن تتراکیس پورفریناتو آهن (iii) کلرید (fet(p)pcl) را به عنوان حمل کننده ی یونی برای ساخت الکترود یون گزین تیوسیانات نشان دادند. اجزاء مختلف غشاء برای الکترود یون گزین سیانید بهینه شدند. ترکیب غشای %5/65 npoe-o، %8/32 pvc با وزن ملکولی بالا، %5/ 0 ctabو % 8/0 pcl(cl-p4)fet، پاسخ خطی به یون سیانید در ph 5/9 از غلظت m 7-10×3/6 تا m2-10×2/1 با شیب 5/0± 5/59- میلی ولت بردهه فعالیت با حد تشخیص m7-10×0/4 نشان داد. همچنین ترکیب غشاء مذکور برای ساختcge برای یون سیانید به کار رفت که باعث توسعه ی دامنه پاسخ خطی از m 7-10×0/ 2 تا m2-10×2/1 با حد تشخیصm 7-10×0/1 گردید. الکترود cge با موفقیت برای اندازه گیری مستقیم پتانسیومتری یون سیانید افزوده شده به نمونه های آب معدنی به کار رفت. اجزای مختلف غشاء برای ساخت الکترود یون گزین تیوسیانات بهینه شد. .%7/65 o-npoe %8/32 pvc، %5/0 ctab و %0/1fet(p)pcl به عنوان مقادیر بهینه شده غشاء مذکور باعث پاسخ خطی الکترود به یون تیوسیانات از غلظت m7-10×3/6 تا m 3-10×7/4 با شیب 8/57- میلی ولت بردهه فعالیت پاسخ خطی نشان داد و همچنین cge زمان پاسخ کوتاهتری (جدوداً 6 ثانیه) نسبت به pme (حدوداً 10 ثانیه) نشان داد. هر دو الکترود cge و pme در اندازه گیری مستقیم یون تیوسیات در بزاق افراد سیگاری و غیر سیگاری بکار رفتند. دوکمپلکس فلزی بازشیفت، (آهن – باز شیف و کبالت- بازشیف) ارزیابی و برای ساخت الکترودهای یون گزین سیانید و تیوسیانات بکار رفتند . آزمایشات مقدماتی ، متناسب بودن کمپلکس آهن- باز شیف را برای یون سیانید و همچنین کمپلکس کبالت – باز شیف برای یون تیوسیانات را نشان دادند به همین خاطر ترکیبات غشاء %8/0 ctab، %7/32 pvc، %5/65 o-npoe و %0/1 کمپلکس کبالت- باز شیف موجب پاسخ خطی به یون تیوسیانات از غلظت m6-10×0/4 تاm 3-10×2/1 با شیب 8/58- میلی ولت بر دهه فعالیت گردید . همچنین یک الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت نیز بر اساس ترکیبات فوق ساخته شد، الکترود مذکور از غلظت m6-10×6/1 تا m 2-10×0/1 یون تیوسیانات با شیب 9/58- میلی ولت بر دهه فعالیت پاسخ خطی داشت. زمان پاسخ pmeتقریباً 10 ثانیه بود، در حالی که زمان پاسخ الکترود cge کمتر از 5 ثانیه بود. pme در دامنه ph از 6/3 تا0/9 پاسخ مستقل از ph نشان می داد، در حالی که پاسخ cge از ph 4/4 تا6/9 مستقل از ph بود. cge با موفقیت در تیتراسیون پتانسیومتری یک محلول نیترات نقره توسط محلول تیوسیانات بکار رفت. کمپلکس آهن باز شیف برای ساخت یک الکترود غشایی پلیمری pme و الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت cge برای یون سیانید مورد استفاده قرار گرفت اجزاء غشاء بهینه شده عبارتند از : %5/65 o-npoe ، %7/32 pvc، %6/0 ctabو %2/1 کمپلکس آهن باز شیف. این ترکیب غشاء در pme موجب پاسخ خطی به غلظت یون سیانید از m7-10×8/6 تا m 3-10×6/4 با شیب 9/56- میلی ولت بردهه فعالیت، و برای cge از m7-10×7/4 تا m3-10×6/4 با شیب مشابه گردید. الکترودهای مذکور در ph5/9 بهترین حساسیت را نشان دادند. درph های بالاتر و پایین تر حساسیت الکترودها کاهش می یافت. زمان پاسخ الکترود cge ( حدوداً 6 ثانیه) نسبت به زمان پاسخ pme (حدوداً 10 ثانیه) کوتاهتر بود. این الکترودها با موفقیت برای اندازه گیری یون سیانید افزوده شده به نمونه های آب معدنی مورد استفاده قرار گرفتند . آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از 7 الکترود یون گزین یا چندیون گزین به همراه یک سیستم سویچ کننده برنامه ریزی شده ساخته شد و مورد مطالعه و استفاده قرار گرفت . در ابتدا 7 الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت ساخته شد و خصوصیات هر کدام از لحاظ خطی بودن، زمان پاسخ و گزینش پذیری مورد مطالعه قرار گرفتند یک زمان تاخیر 5 ثانیه برای گرفتن اطلاعات پتانسیل توسط سیستم سویچ کننده ای که مستقیماً از یک طرف به الکترودها متصل شده بود و از طرفی دیگر نیز به یک ph متر/ پتانسیومتر اتصال داشت تا بتواند اطلاعات پتانسیل الکترودها به هر نمونه آزمایش را گرفته و بر روی phمتر و همچنین به طور همزمان روی کامپیوتر نشان داده و ذخیره نماید. این اطلاعات پتانسیل به عنوان متغیرهای ورودی شبکه عصبی مصنوعی بکار رفتند که بدینوسیله بتواند غلظت یونهای کادمیوم، نقره و مس را به طور همزمان در مخلوطهای ساده و یا پیچیده اندازه گیری کند . شبکه انتشار – تغذیه رو به جلو و به عقب به همراه الگوریتم لون برگ مک کارت برای بهینه کردن پارامترهای شبکه عصبی استفاده شد. شبکه بهینه شده از سه لایه که در هر لایه 4، 9 و 3 گره در لایه ها تشکیل شد. همچنین سیستم آرایه الکترودی نیز بهینه شد تا الکترودهای مورد نیاز جهت تعیین همزمانی سه گونه مذکور مشخص شدند یک سیستم آرایه ای متشکل از 6 الکترود بهترین گزینه برای اندازه گیری همزمان سه گونه در مخلوطهای سه تایی آنها تشخیص داده شد.از طرفی دیگر خارج کردن یکی ازالکترودها از این آرایه موجب بهترین پیش گویی غلظت سه یون ، کادمیوم، مس و نقره در کنار یونهای دیگر مثل نیکل و روی گردید. آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از الکترودهای سیانید و تیوسیات ساخته شد، به همراه یک الکترود یون گزین یدید ساخته شده براساس یکی از مشتقات کمپلکس منگنز (iii) تتراکیس فنیل پورفرین استات به عنوان قسمت حس کننده یک زبان الکترونیکی برای تعیین همزمانی یونهای سیانید ، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید به عنوان یک یون همراه بکار گرفته شد. سیستم دستگاهی مذکوردر پاراگراف فوق برای اندازه گیری و ذخیره کردن داده های پتانسیل های نمونه های مختلف بکار گرفته شد. این داده ها به وسیله شبکه عصبی به عنوان یک روش غیر خطی کمومتری فرآورش شد الگوریتم لون برگ مک کارت برای تعلیم دادن شبکه عصبی مذکور که دارای یک لایه ورودی با 5 گره ، 3 لایه پنهان با 4، 3 و 3 گره در لایه ها و یک لایه خروجی با 3 گره بکار رفت. یک آرایه سه الکترودی به عنوان بهترین قسمت حس کننده زبان الکترونی مذکور شناخته شد. زیرا موجب بهترین همبستگی بین نتایج بدست آمده با مقادیر واقعی غلظت یونهای سیانید، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید گردید. مشتقات کمپلکسهای فلزی پورفرین به عنوان حمل کننده های یونی بهتری نسبت به کمپلکسهای فلزی بازشبف شناخته شدند، زیرا الکترودهای ساخته شده بر اساس آنها قدرت پیش بینی بهتری برای غلظت یونهای مذکور در نمونه های سه تایی و چهار تایی نشان دادند. یک دی آمید گوگرددار حلقوی، 13،1- دی آزا 13،12،4،3 دی بنزو - 5،11- دی تیا 8 – آکسا -1-15 (پیریدود سیکلواکتادکان -14،2 ، دیون، l، سنتز و بررسی شد و به عنوان یک جزء فعال برای ساخت الکترود غشایی پلیمری (pme) ، الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت (cge) و الکترود غشایی پوشانده شده بر روی سیم نقره (cwe) برای حس کردن یون +2cd بکار رفت. الکترودهای مذکور پاسخ خطی در دامن? غلظتی از m 6-10×3/3 تا m 2-10×3/3) برای pme با حد تشخیص m6-10×2/1) ، از m 7- 10× 0/3 تا m 1- 10× 3/3 ( برای cwe با حد تشخیص m 7-10×3/1) و از m8-10×6/1 تا m1-10×3/1 ) برای cge با حد تشخیص m8-10×0/1 ) نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامن? خطی غلظت کادمیم از m 8-10×2/3 تا m 1-10×4/1(با حد تشخیص m 8-10×3/1 ) بکار رفت. دامنه ph قابل استفاده الکترودها حدوداٌ از 5/3 تا 6/7 بود. الکترودها قدرت تشخیص خوبی نسبت به یون+2cd در مقایشه با تعداد زیادی از یونهای قلیایی ، قلیایی خاکی، فلزات واسط و فلزات سنگین نشان دادند . الکترودها از لحاظ شیمیایی بی اثر بوده و زمان پاسخ کمتر از 5 ثانیه را نشان دادند و تا مدت بین 2 تا 3 ماه قابل استفاده بودند. کاربرد عملی سیستم مذکور نیز گزارش شده است. دواتر تاجی لریات، l1، 7- (2- هیدروکسی-5- متیل بنزیل) 5-6-7-8-9-10هگزاهیدرو -2h بنزو [b] [1، 4، 7، 10،13] دی اتری آزاپنتادسین 3، 11 (h4، h12) دیون سنتز و بررسی شدند و به عنوان جزء فعال غشاء برای ساخت pme و cge جهت حس کردن یون کبالت بکار رفتند، پتاسیم تتراکیس (پاراکلروفنیل) بورات (ktpclpb) و o- نیتروفنیل اکتبل اتر (o-npoe) به ترتیب به عنوان حذف کننده آنیونی و پلاستیکی کننده غشاء در بافت pvc بکار رفتند. الکترودها پاسخ خطی به غلظت یون+ 2 co از m 6- 10×3/3 تا m2-10×9/1 برای pme، از m7-10×3/2 تا m 2-10×9/ 7 برای cwe و از m8-10×0/ 5 تا m 2- 10×2/1 ،برای cge نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامنه غلظتی از m 7-10×3/2 تا m 2-10×2/1 ، از ph 2/3 تا 0/8 بکار رفت ، حد تشخیص برای pme، cwe، cge، و fip-cge به ترتیب ، m 6 -10×2/1، m 7-10×5/2، m 8-10×2/3 و m 7-10×0/1 ارزیابی شد. الکترودها قدرت تمایز خوبی بین یون کبالت و سایر یونها از جمله قلیایی، قلیایی خاکی، واسطه و همچنین فلزات سنگین نشان دادند زمان پاسخ الکترودها از 5 ثانیه کمتر بود و تقریباً تا یک ماه قابل استفاده بودند. الکترودcge در اندازه گیری یون کبالت در مخلوط های دوتایی بکار رفت. دو تا از مشتقات تتراکیس فنیل پورفریناتو آهن (iii)کلرید برای ساخت الکترودهای یون گزین سیانید و تیوسیانات ارزیابی شدند. آزمایشات اولیه مناسب بودن تتراکیس (4- کلرو فنیل) پورفیریناتوآهن (iii) کلرید را به عنوان یک حمل کننده ی یونی جهت ساخت الکترود یون گزین سیانید و از طرف دیگر مناسب بودن تتراکیس پورفریناتو آهن (iii) کلرید (fet(p)pcl) را به عنوان حمل کننده ی یونی برای ساخت الکترود یون گزین تیوسیانات نشان دادند. اجزاء مختلف غشاء برای الکترود یون گزین سیانید بهینه شدند. ترکیب غشای %5/65 npoe-o، %8/32 pvc با وزن ملکولی بالا، %5/ 0 ctabو % 8/0 pcl(cl-p4)fet، پاسخ خطی به یون سیانید در ph 5/9 از غلظت m 7-10×3/6 تا m2-10×2/1 با شیب 5/0± 5/59- میلی ولت بردهه فعالیت با حد تشخیص m7-10×0/4 نشان داد. همچنین ترکیب غشاء مذکور برای ساختcge برای یون سیانید به کار رفت که باعث توسعه ی دامنه پاسخ خطی از m 7-10×0/ 2 تا m2-10×2/1 با حد تشخیصm 7-10×0/1 گردید. الکترود cge با موفقیت برای اندازه گیری مستقیم پتانسیومتری یون سیانید افزوده شده به نمونه های آب معدنی به کار رفت. اجزای مختلف غشاء برای ساخت الکترود یون گزین تیوسیانات بهینه شد. .%7/65 o-npoe %8/32 pvc، %5/0 ctab و %0/1fet(p)pcl به عنوان مقادیر بهینه شده غشاء مذکور باعث پاسخ خطی الکترود به یون تیوسیانات از غلظت m7-10×3/6 تا m 3-10×7/4 با شیب 8/57- میلی ولت بردهه فعالیت پاسخ خطی نشان داد و همچنین cge زمان پاسخ کوتاهتری (جدوداً 6 ثانیه) نسبت به pme (حدوداً 10 ثانیه) نشان داد. هر دو الکترود cge و pme در اندازه گیری مستقیم یون تیوسیات در بزاق افراد سیگاری و غیر سیگاری بکار رفتند. دوکمپلکس فلزی بازشیفت، (آهن – باز شیف و کبالت- بازشیف) ارزیابی و برای ساخت الکترودهای یون گزین سیانید و تیوسیانات بکار رفتند . آزمایشات مقدماتی ، متناسب بودن کمپلکس آهن- باز شیف را برای یون سیانید و همچنین کمپلکس کبالت – باز شیف برای یون تیوسیانات را نشان دادند به همین خاطر ترکیبات غشاء %8/0 ctab، %7/32 pvc، %5/65 o-npoe و %0/1 کمپلکس کبالت- باز شیف موجب پاسخ خطی به یون تیوسیانات از غلظت m6-10×0/4 تاm 3-10×2/1 با شیب 8/58- میلی ولت بر دهه فعالیت گردید . همچنین یک الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت نیز بر اساس ترکیبات فوق ساخته شد، الکترود مذکور از غلظت m6-10×6/1 تا m 2-10×0/1 یون تیوسیانات با شیب 9/58- میلی ولت بر دهه فعالیت پاسخ خطی داشت. زمان پاسخ pmeتقریباً 10 ثانیه بود، در حالی که زمان پاسخ الکترود cge کمتر از 5 ثانیه بود. pme در دامنه ph از 6/3 تا0/9 پاسخ مستقل از ph نشان می داد، در حالی که پاسخ cge از ph 4/4 تا6/9 مستقل از ph بود. cge با موفقیت در تیتراسیون پتانسیومتری یک محلول نیترات نقره توسط محلول تیوسیانات بکار رفت. کمپلکس آهن باز شیف برای ساخت یک الکترود غشایی پلیمری pme و الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت cge برای یون سیانید مورد استفاده قرار گرفت اجزاء غشاء بهینه شده عبارتند از : %5/65 o-npoe ، %7/32 pvc، %6/0 ctabو %2/1 کمپلکس آهن باز شیف. این ترکیب غشاء در pme موجب پاسخ خطی به غلظت یون سیانید از m7-10×8/6 تا m 3-10×6/4 با شیب 9/56- میلی ولت بردهه فعالیت، و برای cge از m7-10×7/4 تا m3-10×6/4 با شیب مشابه گردید. الکترودهای مذکور در ph5/9 بهترین حساسیت را نشان دادند. درph های بالاتر و پایین تر حساسیت الکترودها کاهش می یافت. زمان پاسخ الکترود cge ( حدوداً 6 ثانیه) نسبت به زمان پاسخ pme (حدوداً 10 ثانیه) کوتاهتر بود. این الکترودها با موفقیت برای اندازه گیری یون سیانید افزوده شده به نمونه های آب معدنی مورد استفاده قرار گرفتند . آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از 7 الکترود یون گزین یا چندیون گزین به همراه یک سیستم سویچ کننده برنامه ریزی شده ساخته شد و مورد مطالعه و استفاده قرار گرفت . در ابتدا 7 الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت ساخته شد و خصوصیات هر کدام از لحاظ خطی بودن، زمان پاسخ و گزینش پذیری مورد مطالعه قرار گرفتند یک زمان تاخیر 5 ثانیه برای گرفتن اطلاعات پتانسیل توسط سیستم سویچ کننده ای که مستقیماً از یک طرف به الکترودها متصل شده بود و از طرفی دیگر نیز به یک ph متر/ پتانسیومتر اتصال داشت تا بتواند اطلاعات پتانسیل الکترودها به هر نمونه آزمایش را گرفته و بر روی phمتر و همچنین به طور همزمان روی کامپیوتر نشان داده و ذخیره نماید. این اطلاعات پتانسیل به عنوان متغیرهای ورودی شبکه عصبی مصنوعی بکار رفتند که بدینوسیله بتواند غلظت یونهای کادمیوم، نقره و مس را به طور همزمان در مخلوطهای ساده و یا پیچیده اندازه گیری کند . شبکه انتشار – تغذیه رو به جلو و به عقب به همراه الگوریتم لون برگ مک کارت برای بهینه کردن پارامترهای شبکه عصبی استفاده شد. شبکه بهینه شده از سه لایه که در هر لایه 4، 9 و 3 گره در لایه ها تشکیل شد. همچنین سیستم آرایه الکترودی نیز بهینه شد تا الکترودهای مورد نیاز جهت تعیین همزمانی سه گونه مذکور مشخص شدند یک سیستم آرایه ای متشکل از 6 الکترود بهترین گزینه برای اندازه گیری همزمان سه گونه در مخلوطهای سه تایی آنها تشخیص داده شد.از طرفی دیگر خارج کردن یکی ازالکترودها از این آرایه موجب بهترین پیش گویی غلظت سه یون ، کادمیوم، مس و نقره در کنار یونهای دیگر مثل نیکل و روی گردید. آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از الکترودهای سیانید و تیوسیات ساخته شد، به همراه یک الکترود یون گزین یدید ساخته شده براساس یکی از مشتقات کمپلکس منگنز (iii) تتراکیس فنیل پورفرین استات به عنوان قسمت حس کننده یک زبان الکترونیکی برای تعیین همزمانی یونهای سیانید ، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید به عنوان یک یون همراه بکار گرفته شد. سیستم دستگاهی مذکوردر پاراگراف فوق برای اندازه گیری و ذخیره کردن داده های پتانسیل های نمونه های مختلف بکار گرفته شد. این داده ها به وسیله شبکه عصبی به عنوان یک روش غیر خطی کمومتری فرآورش شد الگوریتم لون برگ مک کارت برای تعلیم دادن شبکه عصبی مذکور که دارای یک لایه ورودی با 5 گره ، 3 لایه پنهان با 4، 3 و 3 گره در لایه ها و یک لایه خروجی با 3 گره بکار رفت. یک آرایه سه الکترودی به عنوان بهترین قسمت حس کننده زبان الکترونی مذکور شناخته شد. زیرا موجب بهترین همبستگی بین نتایج بدست آمده با مقادیر واقعی غلظت یونهای سیانید، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید گردید. مشتقات کمپلکسهای فلزی پورفرین به عنوان حمل کننده های یونی بهتری نسبت به کمپلکسهای فلزی بازشبف شناخته شدند، زیرا الکترودهای ساخته شده بر اساس آنها قدرت پیش بینی بهتری برای غلظت یونهای مذکور در نمونه های سه تایی و چهار تایی نشان دادند. یک دی آمید گوگرددار حلقوی، 13،1- دی آزا 13،12،4،3 دی بنزو - 5،11- دی تیا 8 – آکسا -1-15 (پیریدود سیکلواکتادکان -14،2 ، دیون، l، سنتز و بررسی شد و به عنوان یک جزء فعال برای ساخت الکترود غشایی پلیمری (pme) ، الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت (cge) و الکترود غشایی پوشانده شده بر روی سیم نقره (cwe) برای حس کردن یون +2cd بکار رفت. الکترودهای مذکور پاسخ خطی در دامن? غلظتی از m 6-10×3/3 تا m 2-10×3/3) برای pme با حد تشخیص m6-10×2/1) ، از m 7- 10× 0/3 تا m 1- 10× 3/3 ( برای cwe با حد تشخیص m 7-10×3/1) و از m8-10×6/1 تا m1-10×3/1 ) برای cge با حد تشخیص m8-10×0/1 ) نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامن? خطی غلظت کادمیم از m 8-10×2/3 تا m 1-10×4/1(با حد تشخیص m 8-10×3/1 ) بکار رفت. دامنه ph قابل استفاده الکترودها حدوداٌ از 5/3 تا 6/7 بود. الکترودها قدرت تشخیص خوبی نسبت به یون+2cd در مقایشه با تعداد زیادی از یونهای قلیایی ، قلیایی خاکی، فلزات واسط و فلزات سنگین نشان دادند . الکترودها از لحاظ شیمیایی بی اثر بوده و زمان پاسخ کمتر از 5 ثانیه را نشان دادند و تا مدت بین 2 تا 3 ماه قابل استفاده بودند. کاربرد عملی سیستم مذکور نیز گزارش شده است. دواتر تاجی لریات، l1، 7- (2- هیدروکسی-5- متیل بنزیل) 5-6-7-8-9-10هگزاهیدرو -2h بنزو [b] [1، 4، 7، 10،13] دی اتری آزاپنتادسین 3، 11 (h4، h12) دیون سنتز و بررسی شدند و به عنوان جزء فعال غشاء برای ساخت pme و cge جهت حس کردن یون کبالت بکار رفتند، پتاسیم تتراکیس (پاراکلروفنیل) بورات (ktpclpb) و o- نیتروفنیل اکتبل اتر (o-npoe) به ترتیب به عنوان حذف کننده آنیونی و پلاستیکی کننده غشاء در بافت pvc بکار رفتند. الکترودها پاسخ خطی به غلظت یون+ 2 co از m 6- 10×3/3 تا m2-10×9/1 برای pme، از m7-10×3/2 تا m 2-10×9/ 7 برای cwe و از m8-10×0/ 5 تا m 2- 10×2/1 ،برای cge نشان دادند. الکترود cge به عنوان سیستم آشکارساز در پتانسیومتری تزریق درون جریان (fip) در دامنه غلظتی از m 7-10×3/2 تا m 2-10×2/1 ، از ph 2/3 تا 0/8 بکار رفت ، حد تشخیص برای pme، cwe، cge، و fip-cge به ترتیب ، m 6 -10×2/1، m 7-10×5/2، m 8-10×2/3 و m 7-10×0/1 ارزیابی شد. الکترودها قدرت تمایز خوبی بین یون کبالت و سایر یونها از جمله قلیایی، قلیایی خاکی، واسطه و همچنین فلزات سنگین نشان دادند زمان پاسخ الکترودها از 5 ثانیه کمتر بود و تقریباً تا یک ماه قابل استفاده بودند. الکترودcge در اندازه گیری یون کبالت در مخلوط های دوتایی بکار رفت. آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از 7 الکترود یون گزین یا چندیون گزین به همراه یک سیستم سویچ کننده برنامه ریزی شده ساخته شد و مورد مطالعه و استفاده قرار گرفت . در ابتدا 7 الکترود غشایی پوشانده شده بر روی گرافیت ساخته شد و خصوصیات هر کدام از لحاظ خطی بودن، زمان پاسخ و گزینش پذیری مورد مطالعه قرار گرفتند یک زمان تاخیر 5 ثانیه برای گرفتن اطلاعات پتانسیل توسط سیستم سویچ کننده ای که مستقیماً از یک طرف به الکترودها متصل شده بود و از طرفی دیگر نیز به یک ph متر/ پتانسیومتر اتصال داشت تا بتواند اطلاعات پتانسیل الکترودها به هر نمونه آزمایش را گرفته و بر روی phمتر و همچنین به طور همزمان روی کامپیوتر نشان داده و ذخیره نماید. این اطلاعات پتانسیل به عنوان متغیرهای ورودی شبکه عصبی مصنوعی بکار رفتند که بدینوسیله بتواند غلظت یونهای کادمیوم، نقره و مس را به طور همزمان در مخلوطهای ساده و یا پیچیده اندازه گیری کند . شبکه انتشار – تغذیه رو به جلو و به عقب به همراه الگوریتم لون برگ مک کارت برای بهینه کردن پارامترهای شبکه عصبی استفاده شد. شبکه بهینه شده از سه لایه که در هر لایه 4، 9 و 3 گره در لایه ها تشکیل شد. همچنین سیستم آرایه الکترودی نیز بهینه شد تا الکترودهای مورد نیاز جهت تعیین همزمانی سه گونه مذکور مشخص شدند یک سیستم آرایه ای متشکل از 6 الکترود بهترین گزینه برای اندازه گیری همزمان سه گونه در مخلوطهای سه تایی آنها تشخیص داده شد.از طرفی دیگر خارج کردن یکی ازالکترودها از این آرایه موجب بهترین پیش گویی غلظت سه یون ، کادمیوم، مس و نقره در کنار یونهای دیگر مثل نیکل و روی گردید. آرایه ای از حسگرهای پتانسیومتری متشکل از الکترودهای سیانید و تیوسیات ساخته شد، به همراه یک الکترود یون گزین یدید ساخته شده براساس یکی از مشتقات کمپلکس منگنز (iii) تتراکیس فنیل پورفرین استات به عنوان قسمت حس کننده یک زبان الکترونیکی برای تعیین همزمانی یونهای سیانید ، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید به عنوان یک یون همراه بکار گرفته شد. سیستم دستگاهی مذکوردر پاراگراف فوق برای اندازه گیری و ذخیره کردن داده های پتانسیل های نمونه های مختلف بکار گرفته شد. این داده ها به وسیله شبکه عصبی به عنوان یک روش غیر خطی کمومتری فرآورش شد الگوریتم لون برگ مک کارت برای تعلیم دادن شبکه عصبی مذکور که دارای یک لایه ورودی با 5 گره ، 3 لایه پنهان با 4، 3 و 3 گره در لایه ها و یک لایه خروجی با 3 گره بکار رفت. یک آرایه سه الکترودی به عنوان بهترین قسمت حس کننده زبان الکترونی مذکور شناخته شد. زیرا موجب بهترین همبستگی بین نتایج بدست آمده با مقادیر واقعی غلظت یونهای سیانید، تیوسیانات و یدید در حضور و عدم حضور یون کلرید گردید. مشتقات کمپلکسهای فلزی پورفرین به عنوان حمل کننده های یونی بهتری نسبت به کمپلکسهای فلزی بازشبف شناخته شدند، زیرا الکترودهای ساخته شده بر اساس آنها قدرت پیش بینی بهتری برای غلظت یونهای مذکور در نمونه های سه تایی و چهار تایی نشان دادند.